|
Ông Lê Sáu, nguyên ủy viên thường vụ Tỉnh ủy, nguyên Bí thư Huyện ủy Phú Lộc xác nhận bà Hồ Thị Rư là cơ sở cách mạng của Tỉnh ủy Thừa Thiên - Huế và đã hy sinh khi bị địch tập kích vào làng Tà Rầu
Nhân chứng lịch sử còn đó
Như những thông tin trong bài "Ký ức về cha tôi”: Năm 1959, sau khi ra Hà Nội chữa bệnh và học Nghị quyết 15 trở về, cha tôi được Tỉnh ủy phân công về hoạt động ở huyện Phú Lộc. Mùa mưa năm 1960 ông lên Thượng Quảng dự họp Tỉnh ủy, do bị sốt rét nên nằm lại điều trị ở nhà bà Hồ Thi Rư. Khi địch tràn vào làng T’Râu, chúng phát hiện trong nhà bà Hồ Thị Rư có chiếc võng dù của cha tôi (do không kịp tháo khi chạy) nên đã xả súng giết chết bà Rư.
Sau đợt bị tập kích ấy, cha tôi quay trở về Phú Lộc hoạt động. Tháng 4-1961, cha tôi được các ông Phạm Thi (nguyên Bí thư Đảng ủy xã Thượng Quảng, huyện Nam Đông nay nghỉ hưu ở Lộc Bổn, huyện Phú Lộc) và Võ Đại Tam (quê ở xã Lộc Bổn đã hy sinh) đưa từ xã Lộc Bổn lên xã Thượng Long, huyện Nam Đông dự Đại hội Đảng bộ tỉnh Thừa Thiên (thường gọi là hội nghị Con Hiên). Cũng chính tại Đại hội này, cùng với ông Cử (ở Phong Điền), cha tôi được bổ sung làm Tỉnh ủy viên dự khuyết. Các ông: Ngô Lén (tức Hà làm Bí thư Tỉnh ủy), Nguyễn Thanh (tức Tư Chúc, Phó Bí thư Tỉnh ủy). Ủy viên Thường vụ gồm các ông: Nguyễn Vạn, Lê Cương, Hoàng Giang, Nguyễn Văn An (tức Hinh). Tỉnh ủy viên gồm có: Lê Sáu, Nguyễn Văn, Nguyễn Văn Hối (thường gọi là Hối trâu).
Căn cứ vào câu chuyện: "Do phát hiện chiếc võng dù của cha mi còn móc ở nhà bà Rư nên bà Rư mới bị địch bắn chết” mà ông Lê Sáu đã kể tường tận cho tôi nghe, theo logic câu chuyện này xảy ra vào năm 1960 nên chắc chắn bà Hồ Thị Rư hy sinh vào năm ấy, chứ không phải là năm 1963 như lời xác nhận sau này của ông Lê Sáu. Trong việc này, tôi cho rằng ông Lê Sáu đã nhầm lẫn về thời gian. Bởi theo lịch sử Đảng bộ huyện Phú Lộc, ông Lê Sáu chỉ làm Bí thư Phú Lộc đến tháng 7-1962 (người thay thế là ông Nguyễn Văn) và cũng sau đó ông Lê Sáu được Tỉnh ủy phân công làm Bí thư huyện ủy Phong Điền. Vì thế, ông không thể chứng kiến cái chết của bà Rư vào năm 1963.
Nếu căn cứ vào cách phát âm của người Kinh gọi làng T’Râu là Tà Rầu thì tại trang 54, 55 của cuốn "Lịch sử Đảng bộ Thừa Thiên-Huế”, Tập II (1954-1975) do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia ấn hành năm 1995 có ghi về sự kiện của ngôi làng này như sau: "Sự phát triển của phong trào cách mạng ở miền núi làm cho ngụy quyền hết sức lo sợ. Chúng biết được cách mạng đã nắm được đồng bào, có đường mòn Hồ Chí Minh, có các cơ quan, kho tàng... Vì vậy địch chủ trương xây dựng nhà thờ Tin Lành ở Khe Tranh và bố trí bọn CIA đội lốt tu sĩ đến truyền đạo, mê hoặc nhân dân, dụ dỗ quần chúng. Chúng tổ chức các đội thám báo biệt kích giả danh là đội y tế phun thuốc diệt muỗi nhằm đi sâu vào các làng bản để truy tìm cơ quan, kho tàng, đường Trường Sơn. Chúng mở các cuộc hành quân càn quét vây bắt đồng bào, gom dân vào các khu A-Lưới, A-So, Khe Tre, Nam Đông, Khe Tranh... Tháng 10-1960 địch mở các cuộc hành quân với quy mô lớn, từ 2-3 tiểu đoàn, không cho thu hoạch vụ lúa...Nhiều nơi chúng tưới xăng, đốt rẫy lúa đang chín... Nhân dân phải chạy vào rừng sâu để tìm cách đánh lại”.
Không thể nguyên tắc cứng nhắc
Cho dù có nhầm lẫn về thời gian thì sự kiện giặc tàn sát dân làng Tà Rầu năm 1960 là có thật và sau vụ tàn sát ấy người dân phải chạy vào rừng sâu cũng là có thật. Còn việc các nhân chứng xác nhận về sự hy sinh của bà Hồ Thị Rư chỉ là do tình cờ. Như đã biết, sau nhiều năm tìm kiếm, mãi đến năm 2013 em Đinh Thị Hải Đăng mới gặp được ông Lê Sáu và thông qua ông Lê Sáu, em mới biết đích xác trước khi hy sinh, mẹ mình, bà Hồ Thị Rư là cơ sở của cách mạng. Qua giới thiệu của ông Lê Sáu, Hải Đăng mới tìm gặp những nhân chứng còn sống hiểu biết sự việc và sau đó Đinh Thị Hải Đăng mới xúc tiến làm hồ sơ đề nghị Nhà nước công nhận mẹ mình là liệt sĩ.
Do vậy việc các nhân chứng xác nhận về trường hợp hy sinh của bà Hồ Thị Rư sau mốc thời gian 31-12-1994 là điều tất yếu, không thể khác được. Nhưng trong trường hợp cụ thể này, nếu Sở LĐ-TB&XH Thừa Thiên-Huế viện dẫn các quy định của Thông tư liên tịch 28, ngày 22-10-2013 giữa Bộ LĐTB&XH-Bộ Quốc phòng để trả lời "chưa đủ cơ sở để cấp giấy báo tử đề nghị công nhận liệt sĩ”, thì dù đúng nhưng lại không phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của bà Hồ Thị Rư như đã trình bày ở trên.
Nhân cuộc Tổng rà soát việc thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng đã và đang xúc tiến, thiết nghĩ chính quyền và Mặt trận các cấp, trong đó nòng cốt là Sở LĐTB&XH Thừa Thiên-Huế hãy tìm hiểu cụ thể trường hợp này để đề xuất cách tháo gỡ.
| Ngày 17-4-2014,UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế đã ban hành Kế hoạch số 46/KH-UBND thực hiện Tổng rà soát chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng trong 2 năm (2014-2015). |
Hữu Thu
|
